ພຣະບາງພຸດທະລາວັນໄດ້ສ້າງຂື້ນໃນປີ ພສ 426 ທີ່ປະເທດ ສີລັງກາ, ມີຄວາມສູງ 94 ຊັງຕີແມດ ແລະ ນໍ້າໜັກ 67,6 ກິໂລກຼາມ, ພາຍໃຕ້ການນໍາພາຂອງ ພຣະຈູຣະນາຄະເຖຣະ ທີ່ໄດ້ອະຣາທະນາອັງເຊີນ ພຣະສາຣີກະທາດ 05 ພະອົງຂອງສົມເດັດພຣະສຳມາສຳພຸດທະເຈົ້າ ເຂົ້າປະດິດສະຖານໄວ້ພາຍໃນອົງພຣະບາງພຸດທະລາວັນ ຫຼື ພຣະປາງຫ້າມຍາດ, ຊື່ງໄດ້ມີປະຫວັດການເຄື່ອນຍ້າຍ ລາຍລະອຽດດັ່ງນີ້:
Credited: Chaiwat Kopolrat |
(1) ພສ 436-1400 ໄດ້ປະດິດສະຖານໄວ້ຢູ່ຖີ່ນກຳເນີດ ປະເທດ ສີລັງກາ ເປັນເວລາຍາວນານເຖີງ 963 ປີ,
(2) ພສ 1400-1902 ເຈົ້າສຸປິນນະຣາດ ແຫ່ງປະເທດສີລັງກາ ໄດ້ມອບພຣະບາງພຸດທະລາວັນ ໃຫ້ແກ່ເຈົ້າແຜ່ນດິນກຳພູຊາ ແລະ ປະດິດສະຖານໄວ້ທີ່ ນະຄອນອິນທະປັດ ເປັນເວລາຍາວນານເຖີງ 520 ປີ,
(3) ພສ 1902-2322 ພຣະເຈົ້າໃຊວໍຣະມັນ ປະຣະເມສວນ (ພຣະຍາສິຣິຈຸນທະຣາດ) ໄດ້ມອບພຣະບາງພຸດທະລາວັນ ເປັນຂອງຂວັນໃຫ້ແກ່ ເຈົ້າຟ້າງູ່ມ ທີ່ເປັນຣາຊະບຸດເຂີຍ ເພື່ອນຳມາເຜີນແຜ່ສາສະນາພຸດ ທີ່ອານາຈັກລາວລ້ານຊ້າງ ແລະ ພຣະບາງໄດ້ມີການອັງເຊີນປະດິດສະຖານ ເຄື່ອນຍ້າຍພາຍໃນ ອານາຈັກລາວລ້ານຊ້າງໄລຍະຈະເລີນຮູ່ງເຮືອງ ເປັນເວລາເບື້ອງຕົ້ນຍາວນານເຖີງ 421 ປີ ລາຍລະອຽດດັ່ງນີ້:
(ກ) ພສ 1902-2045 ພຣະບາງໄດ້ປະດິດສະຖານຢູ່ເມືອງ ວຽງຄຳ 143 ປີ,
(ຂ) ພສ 2045-2047 ພຣະບາງໄດ້ປະດິດສະຖານຢູ່ ວັດມະໂນລົມ 02 ປີ,
(ຄ) ພສ 2047-2248 ໄດ້ອັງເຊີນພຣະບາງພຸດທະລາວັນ ປະດິດສະຖານ ມາໄວ້ຢູ່ວັດວິຊູນມະຫາວິຫານ ເມືອງຊຽງທອງ (ເມືອງຫຼວງພະບາງ) ເປັນເວລານານເຖີງ 201 ປີ ແລະ
(ງ) ພສ 2248-2322 ໄດ້ອັງເຊີນພຣະບາງລົງມາປະອິດສະຖານໄວ້ ຢູ່ວັດອິນແປງມະຫາວິຫານ (ວັດປ່າສັກຫຼວງ) ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ເປັນເວລາ 74 ປີ,
(4) ພສ 2322-2326 ສັກດີນາສະຫຍາມໄດ້ມາຕີ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ໄດ້ອັງເຊີນພຣະບາງພຸດທະລາວັນ ພຣະແກ້ວມໍຣະກົດ ແລະ ພຣະແຊກຄຳ ໄປປະດິດສະຖານຢູ່ກຸງເທບມະຫານະຄອນ, ຊື່ງພຣະແກ້ວມໍຣະກົດ ແລະ ພຣະແຊກຄຳ ແມ່ນບໍໄດ່ກັບມາຄືນນັບຕັ້ງແຕ່ກາລະບັດນັ້ນເປັນຕົ້ນມາ ແລະ ພວກມັນໄດ້ສົ່ງພຽງແຕ່ພຣະບາງຄືນພາຍຫຼັງເວລາເວລາ 04 ປີ,
(5) ພສ 2326-2371 ພຣະບາງພຸດທະລາວັນໄດ້ກັບມາປະດິດສະຖານຢູ່ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ເປັນເວລາ 45 ປີ,
(6) ພສ 2371-2409 ສັກດີນາສະຫຍາມໄດ້ມາຈູດເຜົາທຳລາຍ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ແລະ ນຳເອົາພຣະບາງພຸດທະລາວັນໄປອີກຮອບທີສອງ ເປັນເວລາ 38 ປີ,
(7) ພສ 2409-2429 ພຣະບາງພຸດທະລາວັນໄດ້ກັບມາ ແລະ ອັງເຊີນຂື້ນເມືອປະດິດສະຖານໄວ້ຢູ່ ວັດວິຊຸນມະຫາວິຫານ ເມືອງຫຼວງພຣະບາງ ເປັນເວລາ 20 ປີ,
{8) ພສ 2409-2556 ພຣະບາງພຸດທະລາວັນໄດ້ອັງເຊີນໄປ ປະດິດສະຖານຢູ່ ວັດໃໝ່ສຸວັນນະພູມາຣາມ ຫໍຄຳພະຣາຊະວັງຫຼວງ ແລະ ທ້ອງພະຄັງຫຼວງ ເປັນເວລານານເຖີງ 147 ປີ, ແລະ
(9) ວັນເສົາ 14 ເດືອນທັນວາ ຄສ 2013 / ພສ 2556 ໄດ້ມີພິທີອັງເຊີນພຣະບາງພຸດທະລາວັນ ພຣະພຸດທະຮູບອົງສັກສິດ ຂອງຄໍ້າຂອງຄູນບ້ານຄູນເມືອງລາວ ແລະ ຖືເປັນມູນມໍຣະດົກອັນລໍ້າຄ່າຂອງປະເທດຊາດ ຂື້ນໄປປະດິດສະຖານຢູ່ຫໍພຣະບາງແຫ່ງໃໝ່ຢ່າງສົມພຣະກຽດ ແລະ ເປັນຄວາມພູມໃຈຂອງປວງຊົນລາວທັງຊາດ ນະເມືອງມໍຣະດົກໂລກ ຫຼວງພະບາງ ສປປລາວ.
ນະໂມຕັສສະ ພະຄະວະໂຕ ອະຣະຫະໂຕ ສັມມາ ສັມພຸທທັສສະ (3 ຄັ້ງ)
ນະມາມິ ສິຣະສາມັຍຫັງ ພຸທທະຣູປປັງ ມະໂນຣັມມັງ ລັງກາທິປາຄະຕັນເຍຕັງ ນະຣະເທວາພິປູຊິຕັງ ໂຍໂສ ສັງຄະ ຫະມາຣັພພິຍາຕະເກສຸ ປາຊາສຸຈະອິທທິມັນຕັງ ມະຫາເຕຊັງ ອະຫັງວັນທາມິ ສັພພະທາ.
ຂໍພຣະເດຊພຣະຄຸນພຣະບາງພຸທທລາວັລຍ໌ປຕິມາກຣ ໄດ້ບັນດົລຮັກສົມຮັກສາທຸກທ່ານຜູ່ສັທຣາຂາບໄຫວ້ ແລະ ຮັກສາເຂຕນ້ຳແດນພຣະສຸທຣາລ້ານຊ້າງລາວ ໃຫ້ຢູ່ຄູ່ຍຸຄຄູ່ສມັຍພົພ ຍືນຍົງຕລອດຈັກວາລສລາຍແດ່ກໍ່ຂ້າເຖີ້ນ.
________
ປະກາດ ຮ່ວມສ້າງຄວາມສຸກສູ່ສັງຄົມລາວ